Exitstrategie met perspectief

Medische expertise onderbouwt het coronabeleid. Dat is goed. Goed beleid rust op verantwoordelijkheid die beleidsmakers nemen, en vertrouwen dat ze geven. Goed beleid biedt altijd perspectief. En goed beleid kiest intelligent de prioriteiten tussen evenwaardige objectieven, in dit geval gezondheid en economie. Alles kan beter.

Te lang bleef het coronabeleid beperkt tot een te korte termijn. Goed bestuur vergt een perspectief, zowel voor de mensen die gedisciplineerd de beperkingen opvolgen, als voor de handelszaken en bedrijven die aan het werk moeten. Goed beleid vrijwaart de volksgezondheid en moet te grote maatschappelijke en economische schade voorkomen. Leerachterstand bij kinderen laten oplopen, is iets waar we decennialang de gevolgen van kunnen dragen.  Vorige vrijdag creëerde de regering, eindelijk, een beetje perspectief.

ECONOMISCHE NOODTOESTAND

Dat bij het perspectief waarschuwingen hoorden, was niet onverwacht en terecht. De basismaatregelen blijven van kracht en bij opflakkering van het virus worden versoepelingen ingetrokken. Iedereen begrijpt dat. Eindelijk is er  een begin van afbouwkalender onder voorbehoud van nieuwe uitbraken. Het heeft te lang  geduurd, en het perspectief is, met een maand, echt te beperkt. Onderschat men de noodtoestand voor de economie? Vergeet de overheid niet om te kapitaliseren op de goodwill van de bevolking?

Het blijft moeizaam om in dit land politieke verantwoordelijkheid te nemen. Een helder langetermijnplan had bedrijven en burgers meer vertrouwen gegeven.  Zelfs de bijzondere machten inspireerden de regering daar niet toe.

ZIJN WE KLAAR VOOR EEN SLIMME EXITSTRATEGIE?

Een slimme exitstrategie rust op grootschalige testing, actieve tracing en mondkapjes, precies om de balans tussen economie en gezondheid te vinden. We spreken  er al lang over, maar zijn nog altijd niet goed voorbereid. Er is te veel nuttige tijd verloren om testing en tracing écht goed voor te bereiden, dat hypothekeert de daadwerkelijke exit. Testing begint te lopen, maar met te kleine capaciteit. En tracing …met potlood en papier? In 2020?

Hindert het privacyfundamentalisme de invoering van technologie? Anonieme tracing is géén inbreuk op de privacy: doe er dus tijdelijk beroep op in deze noodtoestand. De Europese Mensenrechtenconventie laat dit expliciet toe, zowel om de economische welvaart te vrijwaren als de volksgezondheid. Doe het nu. Toon vertrouwen in de burgers, die zeer gedisciplineerd meewerken met de beperkingen: kapitaliseer daarop. Leg uw burgers uit dat ze zelf het succes van de exitstrategie en de kortere kalender bepalen door loyaal mee te werken. De technologie, eenvoudige smartphones, zit in onze binnenzakken, maak doelgerichte tracing snel operationeel. Het is gekend: in sommige landen was de uptake te laag, maar de oproep rustte op verplichtingen. Steun uw oproep hier op vertrouwen en responsabilisering van de bevolking bij het succes van de exit.

HANDHAVING

Geldt dit ook niet voor de opvolging van beslissingen?  Aangekondigde maatregelen moeten uitgevoerd worden en gehandhaafd.  De Minister van Financiën confronteerde de banken bij aanvang van de crisis met hun grote verantwoordelijkheid inzake bijzondere kredietbehoeften van bedrijven bij de “lockdown”. Er kwam snel een bankenakkoord, knap. Maar de uitvoering hapert. Dit kunnen we ons niet permitteren. Alle banken moéten het voorbeeld volgen van hen die wel performant optreden. Zij moeten de liquiditeit van de bedrijven die het verdienen op peil houden door snel tussen te komen: dat redt de bloedsomloop van de economie.

Ook de solvabiliteit van ondernemingen verdient meer aandacht. Veel “taskforces” bestuderen nuttige voorstellen, maar politieke beslissingen blijven uit. In bepaalde sectoren riskeert daardoor vrijwel de helft van de bedrijven om te vallen door oplopende verliezen. Opnieuw blijkt dat in andere landen wél een kader tot stand komt voor tijdelijke en voorwaardelijke ondersteuning in geval van kritieke en strategische activiteiten. Men kijkt daar ook naar de toekomst, naar innovatie en behendige en soepele financieringsvormen voor start-ups en scale-ups. Men neemt er bedrijven in bescherming tegen internationale uitverkoop. België loopt achter. Het beleid moet daarover snel intelligente beslissingen nemen. De voorbeelden zijn er. Beslis ook nù.

VOORKOM TE GROTE SCHADE

Goed bestuur toont daadkracht en verantwoordelijkheid, en betrekt zijn burgers positief. Meer dan ooit hebben die betrokkenheid getoond. Kapitaliseer op die gedeelde fierheid om dit samen goed te blijven aanpakken. Excuses zijn gratuit. Creëer nu ook de langeretermijn-kalender. Ja, het kan zijn dat we beperkingen terug gaan moeten invoeren als de virologische toestand daarom vraagt. Maar met zijn allen kunnen we dat risico nu significant beperken.

We zijn in een zelden eerder vertoonde noodtoestand. Eenieder heeft zich maximaal gesmeten – de gezondheidswerkers en -werksters op kop – en, niet te vergeten, de ouders met hun kinderen thuis! We hebben samen nog een flinke exitkalender af te werken.

We hebben nù een robuuste herstelstrategie nodig om het economisch puin en de budgettaire schade te herstellen. Ook dan blijft leiderschap en koelbloedigheid nodig. Er moet een noodplan komen voor de begeleidende maatregelen zoals testing en tracing. De traagheid is niet meer acceptabel. Net nù moet beleid verantwoordelijkheid nemen en vertrouwen geven, en de burgers en bedrijven betrekken.

Dat is de échte waarde van samen-leven. Soms is het inderdaad ook samen-strijden.