Leren van Japan
Toen ik eind de jaren 90 nog in de luidsprekerindustrie werkte en we naar Japan trokken om met nieuwe soundconcepten de markt te veroveren, gaf een van de bedrijven ons na een bezoek de volgende feedback: ‘Zeer goed bezoek, heel interessante producten. Kom de volgende 5 jaar elk jaar nog eens langs en dan pas gaan jullie zaken doen’. Japanners hechten veel belang aan relaties en eens als deze goed zijn, gaan ze over tot zaken. Het deed ons de moed in de schoenen zakken en eigenlijk is daar nooit substantiële business uit voortgekomen. Zo ook heeft Philips het lang geleden opgegeven om televisies te verkopen in het land van de rijzende zon. Veel te veel procedures en regels, daar nog eens de taalbarrière bij in een moeilijk te penetreren markt en je houdt het voor bekeken.
Samen met zijn onuitputtelijke werkkracht en zin voor kwaliteit, is Japan er tijdens de tweede helft van vorige eeuw zo in geslaagd om zijn eigen interne markt af te schermen en ondertussen heel veel uit te voeren. Ondanks het feit dat ze bijna alle grondstoffen moesten invoeren, konden ze een schitterende handelsbalans voorleggen.
Er viel toen iets voor te zeggen, zeker in tijden van gesloten innovatie. Echter deze zijn voorgoed voorbij en dat begint Japan intussen heel zuur op te breken. Momenteel is innovatie een globaal spel waarbij je met frisse en open mindset kijkt naar wat er in de wereld rondom je gebeurt en waar je over de landsgrenzen heen ecosystemen bouwt die innovatie aandrijven.
Wist je trouwens dat Japan slechts één derde van het aantal immigranten telt in vergelijking met Zwitserland? Terwijl laatstgenoemde toch dan ook al niet het gemakkelijkste land is om naar te verhuizen. De vergrijzing in Japan neemt bovendien enorm toe en ze hebben nood aan jonge krachten om de gepensioneerde arbeidskrachten te vervangen. Die zijn er onvoldoende en de roep naar buitenlandse ingenieurs wordt amper beantwoord. De geslotenheid van het land begint zich tegen hen te keren terwijl het land al jaren in crisis verkeert. Er is een cultuurwijziging nodig. Die is overigens ook bij ons heel belangrijk. In Europa slaat de vergrijzing evenzeer toe en verkeren we de laatste jaren in een continue crisis. Het water staat ons aan de lippen en toch zie je dat diverse mensen daarbij de omgekeerde reflex kweken: laten we Vlaanderen afzonderen, laten we terug een stadswal bouwen rond een stad zoals Aalst, eigen volk eerst is opgepoetst tot ‘de stad is niet van iedereen’. Misschien moeten we ons zelfs helemaal opsluiten in onze thuiscocon?
Terwijl in Japan haast niemand wil komen wonen, dreigt er bij ons teveel volk aan te schuiven. We zien dit als een bedreiging terwijl het een opportuniteit is. We gaan deze mensen de komende tientallen jaren heel hard nodig hebben om ons economisch apparaat op volle toeren te laten draaien. Daar horen regels en plichten bij zoals het goed beheersen van de taal en het zich schikken naar de wetten van het land. Goede afspraken maken goede vrienden. Daar moet werk van gemaakt worden zodanig dat we de nadelen van deze immigratiestroom zien verdwijnen. Op die manier maken we plaats voor de culturele smeltkroes van creativiteit die kan ontstaan waneer mensen van verschillende culturen samenwonen. Zo kunnen we zorgen voor een boost van ondernemerschap, creativiteit en nieuwe activiteiten in dit land.
Ik denk niet dat er, een aantal enkele Vlamingen uitgezonderd, in de wereld iemand wakker ligt of op de Vlaamse feestdag de vlag al dan niet gehesen wordt in Tallinn. In plaats van te denken aan onze Vlaamse identiteit, laat ons met open mindset door het venster op de wereld kijken en oog hebben voor onze economische identiteit. Daar hangt tenslotte ons toekomstig geluk van af.
