Lessen voor financiële stabiliteit
Financiële stabiliteit is een voorwaarde voor het behoud en de uitbouw van duurzame welvaart en sociale bescherming. Geen enkele samenleving kan bloeien wanneer ze voortdurend geteisterd wordt door financiële crises.
Uit de aard van de zaak is financiële stabiliteit afhankelijk van de stabiliteit van de bankensector en van de individuele banken.
Stappen om de kansen op een herhaling van de voorbije crises te verminderen werden gezet en worden overwogen. Maar deze kunnen echt nog een stuk ambitieuzer dan ze vandaag zich aftekenen. De financiële stabiliteit van ons land is geen populair onderwerp op de politieke agenda of in de debatten in aanloop van de verkiezingen. Gedeeltelijk heeft dat te maken met de complexiteit van de materie en het technisch jargon. Nochtans zijn de basisvragen vrij eenvoudig en is de weg naar een veiligere bankenindustrie vrij duidelijk.
Gelet op het enorme belang mogen alle burgers van alle politici die beleidsverantwoordelijkheid ambiëren en die naar de gunst van de kiezer dingen, verwachten dat zij zich de materie eigen maken en zich achter concrete maatregelen en oplossingen scharen. Centraal daarin zijn de solvabiliteit van de individuele banken en de omvang van de toegelaten activiteiten.
Het moet dan net een doelstelling zijn om wel degelijk de vertaalslag te maken naar het bevattelijk maken van de discussie naar het brede publiek. Dat regelmatig het verwijt van populisme rondgeslingerd wordt in de debatten voor breder publiek moet ook in dat licht gezien worden.
De essentie kan kernachtig samengevat worden dat systeembanken zijn zoals kerncentrales waarbij niemand het in zijn hoofd zou halen om te besparen op staal en beton. Elke rechtgeaarde bankier erkent dat het macroprudentieel debat een zoektocht is naar het juiste evenwicht en dat we de voorbije decennia volledig het evenwicht verloren hebben. Terwijl het debat over kapitaalnormen steeds vertroebeld wordt door de controverse rond de zogenaamde leverage ratio (kapitaal versus balanstotaal of schulden) versus de risicogewogen maatstaven zoals de Bazelnormen, is de consensus algemeen dat de kapitaalbuffers op onverantwoorde lage niveaus terechtgekomen waren.
