België is een immigratienatie

België is een immigratienatie

België is een immigratienatie: 25% van de bevolking is van oorsprong migrant. Prognoses  voorzien een stijgende  trend  en versterken de immigratienatie. Itinera pleit voor een integratiebeleid die alle bestuursniveaus aanspreekt en die berust op een brede  consensus

Het Itinera Institute lanceert een reeks van studies en debatten onder het motto “Mobilisatie voor integratie”. Laurent Hanseeuw (fellow Itinera Institute) stelt in zijn rapport vast dat België een immigratienatie is. België heeft een netto migratie van ongeveer 500.000 mensen in het laatste decennium, dit is 4,5 % van de bevolking, waarmee België hoger scoort dan Canada en de Verenigde Staten. Uit de cijfers blijkt dat 25% van de bevolking van oorsprong migrant is. De 10 grootste steden vertegenwoordigen 90% van de migranten. De integratie van migranten is vooral een stedenbeleid. Volgens de bestaande prognoses zal migratie niet stilvallen en tegen 2060 instaan voor ten minste 60% van de demografische groei in België. Itinera pleit voor een beleidsmobilistatiediealleniveausaanspreektendieberustopeenstevigeconsensusinzakestrategie. Jozef De Witte (directeur van CECGK)  stelt vast dat het integratiebeleid mislukt is, maar niet mag mislukken. Hij pleit voor een resultaatgericht integratiebeleid, met een duidelijke missie, met concrete beleidsinstrumenten  en met aandacht voor het meten van resultaten. Rachida Azdouz, specialist interculturele relaties van de Universiteit van Montreal, houdt een Canadese spiegel voor: het steriele debat over multiculturele samenleving is voorbijgestreefd. Het is niet of/of, maar en/en: mono-burgerschap en inter-cultuur.

De Belg beseft het niet: België is een immigratienatie

De Belg beseft het niet maar België is  een immigratienatie. België heeft een migratiesaldo van 4,5%. Dit betekent dat de Belgische bevolking met 4,5 % is toegenomen door migratie in het laatste decennium. Concreet is dit een netto-migratie van ongeveer 500.000 personen. Hierdoor  scoort België hoger  dan Canada en de Verenigde  Staten (grafiek 1). Uit de cijfers blijkt dat 25% van de bevolking in België van oorsprong migrant is: 10% vreemdelingen, 7,5% genaturaliseerde en 7,5  % tweede  generatie ( grafiek 2).

1 op 2 personen  in België is tegen  2060 van  buitenlandse afkomst

De laatste  decennia kent de migratie van vreemdelingen naar België een stijgende  trend en deze zal wellicht niet stil  vallen. Daarnaast  blijkt uit een prognose  van het planbureau dat  migratie  tegen   2060 zou  instaan  voor  ten  minste  60%   van  demografische  groei   in België. Het gemiddelde geboortecijfer van 4  kinderen per vrouw voor niet EU-migranten en  de   stijgende   trend  inzake  migratie  zullen  onze  migratienatie  verder  versterken. Integratie is de grootste maatschappelijke uitdaging voor ons land: ofwel maken we er een succesverhaal van, en dan kan dat de basis zijn voor toekomstige welvaart en welzijn. Ofwel laten we betijen en leven we op een tikkende demografische en sociologische tijdbom.

10  grootste  steden vertegenwoordigen 90% van  de migranten

Er is vooral een sterke concentratie van migranten in de grote steden. Antwerpen en Brussel verwelkomen al jaren ongeveer 50% van alle migranten in België. De 10 grootste steden in België vertegenwoordigen ongeveer 90% van de migranten. We merken hierbij op dat de grote steden ook de grootste emigratie kennen van migranten en Belgen die deze steden verlaten voor een andere woonplaats in het land. Integratie van migranten is vooral een stedenbeleid.

België  meet  te weinig en ontbeert de noodzakelijke  beleidsmobilisatie voor integratie

Om integratie te kunnen meten, missen we in België de indicatoren die het mogelijk maken om de resultaten van integratie te meten. De MIPEX-inde, een indicator die de internationale vergelijking mogelijk maakt, brengt de middelen die een land investeert in zijn integratiebeleid in kaart, maar niet de resultaten van deze middelen. De statistieken die de resultaten op vlak van onderwijs, werk, .. meten zijn onvolledig en moeilijk vergelijkbaar. Er moeten in België nog heel wat inspanningen geleverd worden om de resultaten van het integratiebeleid in kaart te brengen vergeleken met andere landen. Alleen door beleidsmobilistatie die alle niveaus aanspreekt en berust op een stevige consensus inzake strategie kan dit slagen.

Jozef De Witte:  Integratiebeleid is mislukt, maar mag  niet mislukken

Jozef De Witte, directeur van het centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding (CECGK), maakt een beenharde analyse: het integratiebeleid is mislukt, maar mag niet mislukken. Hij benadrukt de collectieve verantwoordelijkheid, zowel op het vlak van maatschappelijke aanvaarding, van menselijke omgang als van participatie in alle aspecten van het maatschappelijke leven. “Failure  is  not an option”:  België heeft nood aan een resultaatgericht  integratiebeleid, met een duidelijke missie, met concrete beleidsinstrumenten en met aandacht voor het meten van resultaten. Zowel over de componenten van succesvolle integratie als over de noodzaak van inpassing van immigranten bestaat inzicht en ervaring. We ontberen een visie, beleidscoördinatie en een brede maatschappelijke bewustwording dat integratie tweerichtingsverkeer is, met wederzijdse aanpassing van immigranten en autochtonen.

Rachida  Azdouz  houdt  een Canadese spiegel  voor

Rachida Azdouz, specialist interculturele relaties van de Universiteit van Montreal, houdt een Canadese spiegel voor: het steriele debat over multiculturele samenleving is voorbijgestreefd. Het is niet of/of, maar en/en: mono-burgerschap en inter-cultuur.

Een succesvol immigratieland definieert enerzijds  een gemeenschappelijke sokkel van burgerschap, die voor eenieder gemeenschappelijk is. Anderzijds bestaat feitelijke interculturaliteit, die spontaan tot wederzijdse aanpassing leidt.Om die combinatie succesvol te krijgen is participatie essentieel. Daarin scoort België zwak op vele fronten.

 

De rapporten van Laurent  Hanseeuw,  Jozef  De Witteen Rachida  Azdouz zijn te vinden op www.itinerainstitute.org

 

Bijlage : grafieken

Grafiek 1 : Aandeel van de migratiesaldo in % van de bevolking tussen 2001 en 2010