Verkiezingen 2014 - Financiering KMO's: Moedig vernieuwingen zoals crowdfunding aan
Crowdfunding is een andere manier om projecten te financieren door geldgevers en geldnemers bij elkaar te brengen via een (online) platform. Er is dus direct contact tussen investeerder en geldnemer. Via een (online) platform wordt geld aangetrokken van investeerders en wordt uitgeleend aan consumenten en bedrijven.
Veelal gaat het om kleinschalige projecten van ideële of commerciële aard, bijvoorbeeld het verstrekken van microkredieten, de financiering van een bedrijf in oprichting of de uitgave van een boek. Deze alternatieve vorm van financiering kan toegevoegde waarde hebben in het aanbod van financieringsmogelijkheden. Onderzoek toont aan dat investeerders in de vroege fase van een nieuw project vaak lokaal zijn. Daarvoor zijn vaak ook heel goede redenen waaronder het belang van persoonlijke relaties en vertrouwen dat ontstaat door directe interactie. Het tekort aan harde data waardoor ondernemingen moeilijk aan middelen komen, kan vaak alleen door persoonlijk contact en vormen van softe informatie overkomen worden. Crowdfunding kan zorgen dat de ondernemer de kring van nauwe verwanten kan overstijgen in de vroege fase. Wereldwijd is deze methode sterk aan het groeien in talloze sectoren waar het toegepast wordt. Vijf modellen van crowdfunding kunnen onderscheiden worden:
1. Crowd donations: beperkte gift als appreciatie
2. Crowd sponsoring: financier ontvangt publiciteit
3. Crowd pre-selling: financier ontvangt product vooraleer op de markt
4. Crowd-lending: peer-to-peer lening aan rentevoet
5. Crowd equity: financiers ontvangen aandelen
Door de crisis is het extreem belangrijk dat er voldoende middelen zijn om de kloof tussen eigen financiering en bankleningen te overbruggen. Allerlei ontwikkelingen tonen aan dat er geld beschikbaar is in kleine hoeveelheden. Dat het gaat over kleine bedragen kan ook verantwoorden dat het buiten beursinitiatieven betreft. De directe interactie die de techniek toelaat kan ook essentieel zijn de reserves bij de bevolking om aandelenposities in te nemen te overwinnen.
Specifiek voordeel aan crowdfunding is de aandacht die erdoor voor de ondernemer en zijn project gegenereerd wordt. Dit kan bijvoorbeeld ook via interactie op de sociale netwerken. Dergelijke kleine initiatieven kunnen ook naar latere investeerders de kwaliteit van de ondernemer en zijn project signaleren en dus aan het informatieprobleem remediëren.
Voorstel: ontwikkel crowfundingplatformen
Uiteraard is het belangrijk dat realistische verwachtingen heersen omtrent de kans op slagen van een project. Het gaat immers om risicokapitaal. Daarvoor ligt ook een belangrijke informerende rol weggelegd bij crowdfunding platformen. Wanneer een project effectief faalt, is het belangrijk dat door het platform hierover transparant gecommuniceerd wordt. Een bekend platform is Kickstarter wat via 2,5 miljoen investeerders toeliet om 30.000 projecten te financieren voor een bedrag van 350 miljoen dollar.
Voor het informatieprobleem over de kwaliteit en integriteit van de ondernemer zijn er allerlei manieren om via reputatie en feedbacksystemen hieraan te remediëren. Ook het crowdfunding platform kan hier een rol spelen waarbij wel steeds het juiste evenwicht gezocht moet worden tussen transparantie en vermijden van excessieve administratie. In de Verenigde Staten oefent de autoriteit voor het markttoezicht (SEC) ook controles uit opdat de platformen stappen nemen tegen het frauderisico en inzake initiatieven om beleggers te vormen. Lessen kunnen ook getrokken worden uit initiatieven als Ebay om deelnemers elkaar te laten informeren over risico’s.
Voorstel: kwaliteitslabels en oppassen met overreglementering
Wat een groot multiplicatoreffect kan opleveren is wanneer gevestigde venture capital en private equity fondsen zouden beloven te investeren wanneer bepaalde op voorhand opgestelde doelstellingen behaald worden in een project dat opgestart werd via crowdfunding. In elk geval zouden zij een constructieve rol kunnen spelen door het toekennen van kwaliteitslabels aan crowdfundinginitiatieven.
Het is onvermijdelijk dat er zich gevallen zullen voordoen van spectaculaire faling. Fraude, incompetentie, slechte ideeën, tegenslag…: het is voor een stuk inherent aan risicokapitaal. Crowdfunding zal dan ook zelf nog door fasen van trial & error gaan. Dat is echter de enige weg die innovatie kansen geeft. Een bescherming van het publiek kan gebeuren door limieten te plaatsen op de bijdragen per individu. Het creëren van limieten voor totaal opgehaalde bedragen kan de groei van dit instrument net fnuiken en daar lijkt enig voorbehoud gepast.
Lees het volledige rapport