Verkiezingen 2014 - Werk: Let op met mini-jobs
De terugkerende roep om Duitse mini-jobs in België is vooral een zwaktebod dat gebrek aan beleidsinspiratie verraadt. België kent al een uitdijend systeem van goedkope, flexibele, deeltijdse jobs die door de overheid gesteund worden: de dienstencheques. De drempel naar werk verlagen, heeft onmiskenbaar voordelen. Maar een specifiek sub-statuut dreigt perverse effecten voor loopbanen en arbeidsmarkt te genereren, vooral voor de zwaksten op de arbeidsmarkt. Er moet dus heel goed nagedacht worden over modaliteiten. Maar het is nog beter om elke werkzoekende op maat te ondersteunen. We kunnen zo de voordelen van mini-jobs grotendeels behouden en tegelijkertijd de nadelen ervan grotendeels vermijden.
Wat moet de beleidsmaker doen om de kansen op de arbeidsmarkt voor iedereen te maximaliseren? Hij moet inzetten op opleiding en onderwijs, zodat de kwaliteit van de instroom verbetert. Hij moet doorstroom bevorderen door blijvende investering in vorming tijdens de loopbaan. Hij moet artificiële aanzuigeffecten naar beneden vermijden, zodat werknemers niet gevangen worden in precair werk. Hij moet bijkomende instroom in de onderbuik van de arbeidsmarkt vermijden, bijvoorbeeld door goed immigratiebeleid. En hij moet zorgen dat het gemakkelijker wordt de werkladder te beklimmen, door de rigiditeit en de kostprijs van arbeid te drukken.
Leg de template van mini-jobs naast deze lijst en het resultaat is niet echt bemoedigend. Een uitzonderingsstatuut van laagbetaald werk doet niets voor opleiding, onderwijs of permanente vorming. Het stimuleert niet de opwaartse mobiliteit van werknemers naar beter gekwalificeerde jobs, maar heeft eerder een aanzuigeffect waardoor andere jobs in miniformaat worden aangeboden. Zeker schept de mini-job een platform voor goedkoop en flexibel werk, waardoor de drempel tot tewerkstelling lager ligt. Dat is zonder meer positief voor de minstbedeelden van de arbeidsmarkt, voor wie het enige alternatief werkloosheid of zwartwerk is. Maar helaas werkt het mechanisme voor hen (vooralsnog) meer opsluitend dan emanciperend, meer als vangnet dan als springplank naar een reguliere loopbaan.
Lees het volledige rapport