Denktank Itinera mobiliseert voor betere integratie van immigranten op de arbeidsmarkt

Het is deze  week  twintig jaar  geleden  dat  het diversiteitsbeleid  in dit land  officieel  boven  de  doopvont werd gehouden. Ondanks goede intenties en initiatieven, moet vastgesteld worden dat de positie van niet- Europese  migranten op de Belgische arbeidsmarkt vandaag bij de slechtste van Europa  behoort.  De werkloosheid onder  “allochtonen” is zowat drie keer zo groot  als die onder  de “autochtonen”, en benadert in Vlaanderen de 20%.  Slechts 37% van de niet-Europese vrouwen zijn professioneel actief: een derde  minder dan de Europese vrouwen.  In een grootstad als Brussel is het werkloosheidspercentage onder  niet-Europese migrantenjongeren nagenoeg 40 percent:  ronduit Griekse toestanden in het hart van ons land. We verliezen hele generaties en er tikt een tijdbom onder de samenleving. De denktank Itinera organiseerde daarom een beleidsdebat en trekt daaruit duidelijke conclusies

Arbeidsmarktproblemen vermijden, is beter  dan ze te moeten  oplossen

De marginalisering van sommige migrantengroepen op de arbeidsmarkt begint al ver vóór de arbeidsmarkt. Gebrek  aan selectief immigratiebeleid, manke maatschappelijke integratie in de grootstad en onderpresteren in het onderwijs. Veel arbeidsmarktproblemen kunnen dus vermeden worden.

Construeer  de intergenerationele lift!

Het grootste symptoom van falende integratie is het gebrek aan opwaartse mobiliteit tussen de generaties. Daarin bengelt België helemaal achterin het Europese  peloton: nergens  in Europa is voor kinderen  van niet- Europese immigranten de kans groter dat geen van hun ouders werkt. Die kinderen zijn dan opnieuw een eerste  generatie, die van nul moet beginnen. Het meer actief krijgen van migrantenvrouwen is belangrijk. Een moeder  die werkt, is een hefboom voor overdracht van kennis en normen aan de kinderen.

Coördineer beleid  met één politieke strategie

Werkloosheid en sociale zekerheid federaal, onderwijs  en stages bij de  gemeenschappen, opleiding  en activering voor het gewest,  OCMW in de gemeente, …: De Belgische versnippering van bevoegdheden is dodend voor het integratiebeleid. Combineer de verschillende beleidsniveaus in een gezamenlijke strategie.

Definieer duidelijke doelstellingen. Het huidige  beleid is te versnipperd, te onsamenhangend, en te vrijblijvend. Een succesvol immigratieland vergt een nationale mobilisatie.

Verlaat de doelgroep voor het individu

België blinkt uit in doelgroepenmaatregelen, die telkens groepen van werkzoekenden algemeen viseren. Elke migrant, in elke lokaliteit, is echter verschillend. We  moeten het budget  van banenplannen en diversi- teitsbeleid hanteren voor persoonlijke diensten  en activering op maat, en de banenplannen zelf afschaffen. Gewest  en OCMW moeten daarvoor ook hand in hand werken.  Itinera raadt een ‘one stop’ principe  aan: één enkel loket voor elke migrant, waar alle diensten voor integratie samenkomen.

Meer  meten

Dé immigrant bestaat niet. Er zijn vele verschillen tussen landen  en ook binnen  landen  van herkomst, maar die komen onvoldoende naar de oppervlakte. Er is te weinig bekend  over de loopbanen van immigranten: de data zijn telkens momentopnames.

Omarm diversiteit op de werkvloer

Er is al veel gepraat maar weinig gerealiseerd inzake diversiteit op het werk. Overdreven bureaucratie is een aandachtspunt, maar het personeelsbeleid kan en moet een tand bijsteken. Het objectiveren  van functiecompetenties bij aanwerving, in het bijzonder voor het heikele punt van taalkennis, zou al een stap vooruit zijn. Naar analogie met het “45-plus plan” kan ook gedacht worden  aan een sensibiliserend en preventief diversiteitsplan, dat risico’s voor uitsluiting in het bedrijf in kaart brengt.  Itinera roept sociale partners ook op om, samen met de beleidsverantwoordelijken, te werken aan een stageplan dat de brug tussen schoolverlaten en arbeidsmarkt wil slaan.

Ga voor cultuurverandering

Onderzoek toont helaas hoe negatief de doorsnee Belg staat tegenover  etnische minderheden. Maar liefst 1 op 5 wil gewoon geen  immigrant als collega. Wie de achterstelling van immigranten op de arbeidsmarkt wil keren, zal dus hoe dan ook de mentaliteit op de werkvloer moeten bewerken. Ook de vakbonden kunnen hierin een rol spelen.

U vindt studies met cijfers op  www.itinerainstitute.org

Contact: Marc  De Vos, directeur van Itinera : 0498421188